Havadis; Yüz Yıl Önce

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kütüphaneler ve Müzeler Müdürlüğü olarak 2012 yılında başlattığımız “Havadis; Yüz Yıl Önce” adlı projede, 100 yıl önceye gidip o yıl gerçekleşen olayları gazete, dergi, kartpostal, harita vb. arşivlerimizden yararlanarak oluşturmaktayız.

Müdürlüğümüzün merkezi olan Atatürk Kitaplığı, Belediye Kütüphanesi olarak 1924 yılında Osman Nuri Ergin’in ilk girişimleriyle kurulmuş, daha sonra oluşturulan komisyonda Ord. Prf. Dr. Fuat Köprülü, Ord. Prf. Dr. Süheyl Ünver, Halil Edhem gibi dönemin ilim ve kültür adamları görev almışlardır. Kütüphane dermesi Osman Nuri Ergin, Muallim Cevdet, Fahrettin Kerim Gökay, Tarık Zafer Tunaya gibi önemli yüzlerce bağışçının kütüphanelerini bağışlamalarıyla zenginleşmiş, bugün Osmanlıca süreli yayınlar, kartpostallar, haritalar, yazmalar ve kişisel koleksiyonlarla Türkiye’nin en önemli kütüphanelerinden birisi olmuştur. Atatürk Kitaplığı olarak 2013 yılında gerçekleştirdiğimiz İSTKA projesiyle Arap Harfli (Osmanlı Türkçesi) tüm matbu kitapları, el yazmalarını, kartpostalları, haritaları, belgeleri sayısallaştırıp internetten okuyucu hizmetine sunduk. Bu sayısal arşivimiz Dünyada önde gelen sayısal arşivlerden olup içerisinde 4.500.000(dörtmilyonbeşyüzbin) görüntü bulunmaktadır. (http://katalog.ibb.gov.tr)

Yine bu yıl yürüttüğümüz İSTKA projesiyle 1.500.000(birmilyonbeşyüzbin)Osmanlı Türkçesi gazete ve dergi sayfası kataloglanıp sayısal ortama aktarılacak ve önceki projeye eklenecektir.

Kütüphane ve Müzeler Müdürlüğümüz’ün elindeki bu büyük arşivi sadece araştırmacıların değil halkımızın da istifadesine sunmak amacıyla düşündüğümüz HAVADİS sergimiz hafızaları tazelemekte ve halkımız tarafından büyük bir teveccüh görmektedir. Serginin bir de kataloğunu bastırdığımız bu çalışmada, konuyla ilgili her yıl farklı akademisyen ve araştırmacıdan aldığımız makaleleri de bu kataloglarda yayınlayarak o yılın genel bir özetini belgelemiş ve tarihe bırakmış oluyoruz.

Bu yıl Birinci Cihan Harbi’nin 100. yılı olması hasebiyle, sergimize daha ayrıntılı çalıştık. Bu amaçla 1914 ve 1915 yıllarına ait elimizdeki tüm Osmanlı Türkçesi gazete ve dergi arşivleri (İkdam, Sabah, Tanin, Tasfîr-i Efkâr, Servet-i Fünûn, Sebilürreşâd, Takvim-i Vekayi, Türk Yurdu, Harb Mecmuası, Donanma vs.) yaklaşık altı ayda tek tek tarandı, içlerinden dönemin olaylarına ışık tutacak haberler, resimler çıkarıldı, arşivimizdeki fotoğraf, kartpostal, harita ve belgelerden yararlanıldı, Almanya Federal Arşivlerinden fotoğraflar satın alındı yine özel koleksiyonerlerden ve müzelerden de arşiv desteği sağlandı.

Çalışmamızda özellikle Çanakkale Cephesi, Kafkas Cephesi (Sarkamış Harekatı), Kanal Harekatı büyüteç altına alındı.

Sergide dönemin gazete haberleri orjinalleri, transkripsiyonları ve sadeleştirilmeleriyle yer alacak, haberler görsel malzemelerle ve objelerle desteklenecek. 1. Cihan Harbi’yle ilgili yayınlanmış kitaplar ve belgeler de sergide teşhir edilerek halkımıza genel bir bakış açısı sunulmaya çalışılacaktır.

Sergi Adı;        HAVADİS;YÜZ YIL ÖNCE  “Birinci Dünya Savaşının 100. Yılı Sergisi”

Tarih;               22 Aralık 2014

Saat;                16;00

Yer;                 Taksim Cumhuriyet Sanat Galerisi (Maksem), İstiklal Caddesi Girişi,Taksim

Düzenleyen;     İstanbul Büyükşehir Belediyesi

                        Kültürel ve Sosyal İşler Daire Başkanlığı

                        Kütüphaneler ve Müzeler Müdürlüğü