Sayısal arşivimizdeki eserleri incelemek için tıklayın

Kütüphane Sözlüğü


AnsiklopediBir bilgi dalında alfabetik düzenlenmiş eserler.
Anahtar sözcükBir başlıkta bulunan, arama terimi olarak kullanılan, aranan konuyu ilgilendiren akılda kalıcı terim.
Anonim eserYazarı belirsiz eser
AntolojiBelli dönem, belli konu üzerine farklı yazarlar tarafından yazılan eserlerin toplandığı kitap.
AtlasGenelde haritaları kapsayan ciltli eserlere denir.
AylıkGenellikle her ay basılan eserler. Örneğin : magazin dergileri vs.
Bağlayıcı yapıBakınız” “ayrıca bakınız” referanslarını içeren sistem.
Barkod etiketiKütüphane tarafından alınan malzemelere verilen etiket. Makine tarafından okunan veriler içeren dikey çizgileri mevcuttur.
BasılıKağıt üzerinde tasvir edildiği gibi dilin yazılı sembolleri. Bilgi kaynağı basılı veya elektronik olabilir.
Belge sağlamaKütüphane kullanıcılarına bilgi kaynaklarını sağlama hizmeti.
Bibliyografik veritabanıBir dizinin elektronik versiyonu. e-veritabanını kullanan kullanıcı, yayın, yazar, konu, başlık ya da başka tarama terimleri altında araştırma yaparak aradıklarını bulabilir.
Bibliyografya / KaynakçaBelirli bir konuya ilişkin kitapların veya makalelerin listesi.
Birincil literatürBir konu hakkındaki özgün araştırmalar ya da yazılar.
Bilgi okuryazarlığıBilgi okuryazarlığı, bilgiye ne zaman ve neden ihtiyaç duyulduğunu, nerede bulunabileceğini, nasıl değerlendirile-ceğini ve etik nasıl iletileceğini bilmek.
CiltBir periyodik yayının genellikle bir yıllık sayılarının toplamı.
Dewey Onlu Sınıflama SistemiBilgiyi başlıca on ana sınıfa (00-999) bölen kütüphane sınıflandırma sistemi.
DipnotBir metinde herhangi bir noktayı açıklamak ve dayanağını göstermek için kitap sonuna yerleştirilen not.
DizinBir grup verinin içeriği hakkında liste veya sistematik rehber.
Doktora teziLisansüstü öğrencisinin sunduğu bir konu hakkında genişletilmiş biçimdeki yazılı incelemesi.
DolaşımKullanıcılara kitapların (veya diğer kaynakların) ödünç verilmesi ve ödünç alınan kaynakların kaydının tutulması.
El yazmasıBasılıdan ziyade el yazısı ile yazılmış veya daktilo edilmiş olan metin.
GazeteGenellikle günlük yayınlanan birçok konuda çeşitli bilgiler içeren yayın.
Gelişmiş aramaKullanıcıların veritabanları, kataloglar vs. daha detaylı araştırmalar yapmalarına yardım eden yazılım araçları.
Hakemli dergiUzmanlığı yazarınkine benzer düzeyde olan bilim adamları tarafından içeriği gözden geçirilmiş bilimsel makalelerin yer aldığı dergiler.
Her hakkı saklıdırGenellikle basılmış bir kitabın başlığında sol tarafında görülen, geçerli telif hakları kanununca verilmiş bulunan tüm hakların telif sahibine ait olduğunu ve herhangi bir ihlal karşısında hukuki yola başvurabileceğini belirten resmi bildirimi içeren ibare.
Kapalı raflarKullanıcıların istedikleri materyali raflardan kendilerinin alması yerine, bunların kütüphane personeli tarafından alınıp kullanıcıya verilmesine göre düzenlenmiş koleksiyonlar. Kapalı raflar, arşiv malzemesi ve nadir eserler gibi genellikle özel koruma ve bakım gerektiren malzemeler içindir.
Kart kataloğuKütüphane koleksiyonunun, kartlar üzerine işlenmiş olarak ve belli bir düzen içinde bulunan betimleyici kayıtları.
KatalogBelli bir koleksiyonun ya da koleksiyonlar grubunun içeriğini anlatan kayıtların derlemesi.
Kitap numarasıKitabın sırtında bulunan sınıflandırma numarasının bir bölümüdür ve konulara göre verilmiş olan sınıflandırma numarasından sonra gelir. Kitap numaraları, yazar numarası ve eserin başlığını kodlayan numaralardan oluşur; materyallerin, belirli bir sıralama düzeninde raflara yerleştirilmesi için verilir.
KoleksiyonBir kütüphanenin sahip olduğu ve kataloğunda listelenen basılı ve elektronik materyallerin toplamı.
KonuBir araştırma veya tartışmanın etrafında döndüğü ana fikir.
Konu başlığıKonulara göre düzenlenmiş bir katalog veya dizinde madde başı olarak kullanılan bir terim.
Kurumsal yazarBir eserin yazarı kabul edilen kuruluş.
KünyeBir kitabın yayın bilgilerini içeren bilgi. Genellikle yayıncının adını, yerini ve yayının tarihini kapak sayfasında verir; basım evinin adı ve yeri ise başlık sayfasının arkasındaki sayfada verilir.
Kütüphaneciye sorBir kütüphanenin kendi koleksiyonu ya da diğer alanlarıyla ilgili bilgi almak üzere elektronik ortamda kütüphanecisine soru iletme yöntemi.
MonografiGenellikle belli bir çerçevede ele alınmış, tek bir konu hakkında ve kendi içinde bir bütün olan eser. Karşıtı süreli yayındır.
Nadir kitaplarİçerikleri, ender oluşları, künye ya da yayın tarihi özellikleri fiziki nitelikleri ya da durumları, taşıdıkları başka ayırt edici özellikleri bakımından özel önem taşıyan kitaplar.
Ödünç almaBir kaynağı belirli bir süre içinde okumak, dinlemek veya izlemek için kütüphaneden ödünç almak üzere yapılan işlemidir. Ödünç alma süreleri kütüphaneden kütüphaneye değişir.
Ödünç verilmeyen materyalOkurlar tarafından kütüphane dışına çıkarılamayan kütüphane malzemesi.
Ödünç vermeBir kütüphanenin kullanıma sunulan koleksiyonundan herhangi bir eseri kullanıcıya ödünç verme işlemidir. Bir kütüphane materyali ödünç alınarak dışarı çıkarılmışsa katalog bu malzemenin dışarıda olduğunu ve yeni okuyucular için erişilebilir olmadığını gösterir.
ÖzKitap, makale ya da tez gibi bir eserin ana fikrini veya içeriğini anlatan kısa özet.
PDFKaynak dokümandaki tüm formatı, renkleri, sayfa numaralarını ve grafikleri koruyan evrensel bir dosya formatı. PDF dosyaları içinde barındırdığı kaynağın orijinalliğini korur ve çoğu zaman orijinal dokümanın fotoğrafı gibidir.
Referans kütüphanecisiReferans kütüphanecileri bilgiye ulaşma konusunda uzmandırlar ve kullanıcılara hizmet ederler. Danışma masasında telefonla, e-posta veya çevrimiçi yollarla kullanıcılardan gelen soruları cevaplarlar. Ayrıca kütüphane kaynaklarının ve bilgi teknolojilerinin kullanımına yönelik eğitimler verirler.
Sayı / yayınSüreli yayın dizisi içinde sayı almış yayın.
Sayısal kütüphaneKaynaklarının önemli bir bölümünü makinece-okunabilir formatta sunan ve bilgisayarlarla erişilebilir yapan kütüphane. Sayısal içerik yerel olarak kayıtlıdır veya uzaktaki bilgisayar ağalarından erişilebilecek durumdadır.
SerilerBirbirini izleyen bölümler şeklinde yayınlanmış eserler.
Süreli yayınGenellikle yılın çeşitli zamanlarında, aylık, haftalık yayınlanan dergi, magazin ve gazete gibi yayınlar. Süreli yayınların genellikle cilt ve sayı numaraları vardır.
Tam metinBir veya birkaç dergi, veya gazetede basılmış makalelerin ya da tek bir çalışmanın tam metnini sağlayan elektronik kaynaktır.
Telif hakkıEdebi, dramatik vs. gibi "özgün yaratıcılık yapıtlarını oluşturan eser sahiplerine kanunlar tarafından sağlanan bir koruma biçimi. Telif hakkı Türkiye'de 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ile koruma altına alınmıştır.
TezAkademik eğitimde daha yüksek derece alabilmek için hazırlanması öngörülen bilimsel inceleme.
URLBir örnek kaynak konumlayıcı veya web adresi.
VeritabanıBilgisayar ortamında çeşitli parametreler aracılığı ile taranabilen standart hale getirilmiş bilgi. Kütüphanelerde genellikle elektronik kataloglar anlamına gelir.
Yayım aralığıSeri şeklindeki yayınların hangi aralıklarla yayınlandığı. Kütüphanelerde sıklıkla rastlanılan ifadeler şunlardır: Günlük, haftalık, iki haftada bir, ayda iki kere, aylık, iki ayda bir, yılda dört kere, yılda iki kere, yıllık, üç yılda bir, vb.
YazarBir belgeyi yazan veya düzenleyen kişiler, kuruluşlar. Bilgi ararken yazarın adından da tarama yapmak bir arama seçeneğidir.
Yeni basımOrijinal basımdan sonra yapılan ancak aynı yazı biçimi ve aynı içeriği kullanan kitap.
Yer kataloğuYer numarasına göre dizilmiş katalog (materyal listesi/kartları)
Yer numarasıBelirli bir kaynağın kütüphanedeki yerini tanımlayan ve kütüphane koleksiyonu içindeki organizasyonunu sağlayan harf ve/veya rakam grubu.

İBB ATATÜRK KİTAPLIĞI
Miralay Şefik Bey Sok. No: 6
Taksim, Beyoğlu - İstanbul
Telefon: 0212 249 95 65
0212 249 09 45
kutuphanemuzeler@ibb.gov.tr