İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kütüphane ve Müzeler Şube Müdürlüğü’ne bağlı hizmet veren Atatürk Kitaplığı, bünyesinde 700 binden fazla eser barındıran; Osmanlıca matbu kitaplar, süreli yayınlar, el yazmaları, yabancı dillerde nadir eserler, haritalar, kartpostallar, salnameler, takvimler ve şahıs arşivleri gibi kaynaklarıyla Türkiye’nin en değerli koleksiyonlarından birine sahip nadide kütüphanelerden biridir.
Atatürk Kitaplığı’nın temelleri Cumhuriyet’in ilk yıllarına kadar uzanır. 1924 yılında “Şehremaneti Kütüphanesi” adıyla kurulan bu kütüphane, önemli bağış ve koleksiyonlarla sürekli gelişerek 1939-1981 yılları arasında İstanbul Belediye Kütüphanesi adıyla tarihi II. Bayezid Medresesi’nde hizmet vermiştir.
Kitaplığın günümüzdeki binasının hikâyesi ise Cumhuriyet’in 50. yılına dayanır. Koç Vakfı tarafından temeli 1973 yılında atılan ve 1976’da belediyeye devredilen bina, 1981’den bu yana Atatürk Kitaplığı adıyla faaliyet göstermektedir.
Atatürk Kitaplığı, Kütüphane ve Müzeler Şube Müdürlüğü’ne bağlı merkez kütüphane olarak çalışır ve müdürlüğe bağlı tüm kütüphaneler, Atatürk Kitaplığı’nın bir şubesi olarak hizmet verir.
Konumu ve zengin içeriğiyle şehrin düşünsel ve kültürel iklimini şekillendiren önemli bir merkez olan Atatürk Kitaplığı, eşsiz arşiv ve koleksiyonlarıyla yerli ve yabancı araştırmacıların başlıca başvuru kaynağıdır ve tüm araştırmacılara açıktır.
5 Eylül 2022 tarihi itibarıyla kitaplık, yeniden bir araştırma kütüphanesine dönüştürülerek koleksiyonu araştırmacıların hizmetine sunulmuştur. Her geçen gün genişleyen etkinlik takvimi ve yayımlanan yeni eserler de bu sürecin bir parçasıdır.
Kitaplığın dermesinin geliştirilmesi amacıyla müdürlüğümüz her yıl nadir eser ve güncel yayın alımları yapmaktadır. Satın alma ve bağış yoluyla binlerce nadir eser, özel arşiv ve güncel yayın koleksiyona katılmıştır.
Türkiye’nin en zengin Osmanlıca kitap koleksiyonlarından birini barındıran Atatürk Kitaplığı’nda, Müteferrika Matbaası’nda basılmış 17 kitap da takım olarak yer almaktadır.
Koleksiyonunda ayrıca önemli İstanbul haritaları bulunmakta, çoğu el yapımı bu haritalar birimlerimizce dijitalleştirilmektedir.
Evrak koleksiyonunda Millî Mücadele dönemi komutanlarından Ali Fuat Cebesoy, Kazım Karabekir, Rauf Orbay, Medine Müdafii Fahreddin Paşa; ilk Türk hemşirelerden Hüseyin Safiye Elbi; son dönem mütefekkirlerinden İbnü’l-Emin Mahmud Kemal İnal; Mimar Kemaleddin; Türk tiyatrosunun kurucularından Muhsin Ertuğrul ve müzikolog Tanburi Laika Karabey gibi önemli isimlerin arşivleri yer almaktadır.
Yaklaşık 95 bin fotoğrafın bulunduğu fotoğraf arşivinde şehir yaşamından arkeolojiye, Osmanlı coğrafyasından insan manzaralarına uzanan çok değerli görseller bulunur. Bu koleksiyon, Sebah & Joaillier, Abdullah Biraderler, Gülmez Biraderler, Nikola Andriomenos, Robertson, Phebus, Pascal Sebah, Othmar, Ali Sami, Ahmet Münir gibi Osmanlı fotoğrafçılarının yanı sıra yerel sanatçıların fotoğraflarını da içerir. İstanbul başta olmak üzere Anadolu’nun dört bir yanına ait tarihi karelere ulaşmak mümkündür.
Ayrıca İzzet Günay, Mimar Hüsrev Taylan, Mimar Sinan Genim, Komutan Rauf Orbay, Fahreddin Paşa ve ressam Eleonora Arhelaou gibi isimlerin fotoğraf arşivlerine de erişim sağlanabilir.
Atatürk Kitaplığı, Türkiye çağdaş mimarlık tasarımının önemli bir örneği olarak Cumhuriyet mimarisi açısından da ayrı bir öneme sahiptir ve İstanbul’un mimari hafızasında yerini korumaktadır.
Kullanıcılar, ataturkkitapligi.ibb.gov.tr adresinden 6 milyonu aşkın verinin bulunduğu sayısal arşive ve tüm kütüphanelerimizin kataloglarına ulaşabilir.
Bölge sakini tüm vatandaşlarımız Atatürk Kitaplığı başta olmak üzere İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kent Tarihi ve Tanıtım Dairesi Başkanlığı Kütüphane ve Müzeler Şube Müdürlüğü’ne bağlı tüm kütüphanelerimizin ödünç hizmetlerinden faydalanabiliyor. Üye olmak isteyen okuyucularımız, İstanbul Senin mobil uygulaması üzerinden İBB Kütüphane Mini uygulamasını kullanarak hızlıca üye olabilir ve hizmetlerimize erişebilirler.
E-devlet üzerinden üyelik işlemleri için turkiye.gov.tr adresine giriş yaparak "İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kütüphane" şeklinde arama yapmalı ve ekrana gelen "Belediye Kütüphaneleri Üyelik Bilgileri Sorgulama ve Üyelik Başvurusu" linkine tıklamalıdırlar. Yeni üyelik işlemleri için açılan sayfada gerekli bilgileri doldurduktan sonra 'Başvur' butonuyla işlemlerini tamamlayabilirler. Cep telefonlarına gelen SMS ve mail adreslerindeki şifrelerle giriş yaparak İBB kütüphanelerinin tüm hizmetlerinden faydalanabilirler.
Üye olmak isteyen okuyucularımızın aynı zamanda T.C. nüfus cüzdanı, ehliyet, pasaport gibi resmi geçerliliği bulunan bir kimlik belgesiyle kütüphanelerimize başvurmaları yeterlidir.
Kapasite: 4158 m2, 226 kişi
Adres: Gümüşsuyu, Miralay Şefikbey Sok. No:6, Beyoğlu
